Ester 2:4-10

4Sonunda kralın hoşuna giden kız, Vaşti'nin yerine kraliçe olsun.” Kral bu öneriyi beğendi ve söyleneni yaptı.
5Sus Kalesi'nde Mordekay adında bir Yahudi vardı. Benyamin oymağından olan Mordekay, Kiş oğlu Şimi oğlu Yair'in oğluydu. 6 Kiş, Babil Kralı Nebukadnessar'ın Yahuda Kralı Yehoyakin ile birlikte Yeruşalim'den sürgün ettiği kişilerden biriydi. 7Mordekay'ın Hadassa adında bir amca kızı vardı. Annesiyle babasını yitiren Hadassa'yı Mordekay evlat edinip büyütmüştü. Hadassa'nın öbür adı Ester'di; endamı ve yüzü güzeldi.
8Kralın buyruğu ve fermanı yayınlandıktan sonra çok sayıda genç kız Sus Kalesi'ne getirilip harem sorumlusu Hegay'a teslim edildi. Saraya getirilen kızlar arasında Ester de vardı. 9Hegay Ester'i beğendi ve ona ayrıcalık tanıdı. En iyi biçimde beslenip güzelleşmesi için ne gerekiyorsa hemen sağladı; ayrıca kralın sarayından seçilen yedi hizmetçiyi buyruğuna verdi. Sonra onu hizmetçileriyle birlikte haremin en güzel bölümüne yerleştirdi.
10Ester halkını da, soyunu da açıklamadı. Çünkü Mordekay bunları açıklamasını yasaklamıştı.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

2:3-4 Buradaki ifade şekli Yar.41:34-37’deki üslup ile benzerdir. Bu ve bunun gibi başka birçok benzerlik, Ester Kitabı’nın Yusuf’un öyküsüne göre biçimlendirildiğini düşündürür. Her iki öykü de yabancı hükümdarların saraylarında geçer, İsrailli kahramanlar yüksek makamlara getirilir ve halklarının kurtuluşuna aracı olur (bkz. Est.2:9,Est.2:21-23; Est.3:4; Est.4:14; Est.6:1,Est.6:6-8,Est.6:14; Est.8:6’ ya ait notlar).
2:5 Sus Kalesi’nde Mordekay adında bir Yahudi vardı İsrail Krallığı’nın İÖ 722-721’ de yıkılışından sonra İsrailliler Med kentlerine sürgüne gönderilmişti (2Kr.17:6). 605-586’ te Babil’e götürülen bir kısım Yahudi halkı, Babil’in Pers Kralı Koreş tarafından 539’da fethedilmesinden sonra doğudaki Pers ve Med kentlerine göç etti. Pers-Med’de varlıklı ve hatırı sayılır bir Yahudi nüfusunun var olduğu, Nipur’da (Güney Mezopotamya) I. Artahşasta ( 465-424) ve II. Darius ( 424-405) dönemlerinden kalma metinlerin keşfiyle doğrulanmıştır. Mordekay Bu ad, Babil ilahı Marduk’tan türemiştir. Kutsal Kitap’ta İsrailliler’in bir İbrani bir de yabancı ada sahip oluşuna ilişkin birkaç örnek bulunur (Est.2:7’ de Ester, Dan.1:6-7’de Daniel ve arkadaşları, Yar.41:45’te Yusuf ve öbürleri gibi). Metinde Mordekay’ın İbranice adı yer almaz. Babil yakınlarındaki Borsippa’da bulunan bir çivi yazısı tablette, Ahaşveroş’un krallığının ilk zamanlarında Sus sarayında bulunan Mardukya adında bir yönetici ya da saymandan söz edilir. Bazı yorumcular, bu kiş inin Mordekay olduğunu ileri sürer. Kiş oğlu Şimi oğlu Yair’in oğluydu Mordekay’ın atası olarak adı geçen Kiş, büyük olasılıkla Yehoyakin ile birlikte İÖ 597’de sürgünde bulunan Kiş değildir; adı geçenlerin, Mordekay’ın Benyamin oymağından gelen (bkz. Kiş, 1Sa.9:1; Şimi, 2Sa.16:5) daha eski kuşaktan ataları olma ihtimali daha büyüktür. Kral Saul’un ailesi ve oymağı ile olan bu ilişki, İsrail ve Amalekliler arasında devam eden çatışmaya zemin hazırlar (bkz. Est.3:1-6’ya ait notlar).
2:6 Yahuda Kralı Yehoyakin Bkz. 2Kr.24:8-17; 2Ta.36:9-10. sürgün ettiği İÖ 597’ de.
2:7 Hadassa Ester’in İbranice adı. Bazı uzmanlar Ester adının Babil tanrıçası İştar’ın adından türediğini savunsa da, muhtemelen Farsça’da ‘yıldız’ anlamına gelen sözcükten türemiştir (bkz. Yer.7:18’ e ait not).
2:9 Ester gibi konuklara bu tür yemekler verilmesi, özel bir ilginin göstergesiydi (1Sa.9:22-24; 2Kr.25:29-30; Dan.1:5-10). Özel diyet uygulaması, daha sonraları Purim kutlamasına dâhil edilen bir âdet haline gelecektir (Dan.9:19,Dan.9:22).Ayrıca burada Ester’in, Kutsal Yasa’nın yeme içmeyle ilgili kurallarına uymadığı da anlaşılmaktadır (Dan.2:10,Dan.2:20). RAB, halkının yok edilmesini Ester, Mordekay, Haman ve Kral Ahaşveroş (ve onların tüm yakınları) aracılığıyla engellemeyi uygun görmüştür (bkz. Est.5:6-7’ye ait not), ancak Kutsal Yasa’ya uyması gerekip de uymayanlar bu konuda kişisel sorumluluğa sahiptir, çünkü RAB’bin halkı O’nun amaçlarını yerine getirirken de adımlarını buyruklarına ve kutsallığına yaraşır şekilde atmalıdır (bkz. Est.4:12-16’ya ait not).
2:10 Ester’in kimliğini gizlediği iki kez belirtilir (bkz. Est.2:20).

Videolar

Ester Girişi

Ester Kitabı'nda anlatılan olaylar İ.Ö. 5. yüzyılın başlarında Pers Kralı olan Ahaşveroş'un kışlık sarayında geçer. Olayların merkezinde Ester adlı Yahudi kraliçe yer alır. Kraliçe Ester cesareti sayesinde İsrail halkının düşmanlarının tasarladığı büyük bir katliamdan kurtulmasına önayak olur. Ardından akrabası Mordekay kralın başbakanı olur. Kitap, Purim adlı Yahudi bayramının temelindeki olayları ve anlamını anlatır.

Ana Hatlar:

1:1-2:23 Ester kraliçe oluyor
3:1-5:14 Haman'ın kötü planları
6:1-7:10 Haman öldürülüyor
8:1-10:33 Yahudiler düşmanlarını yenilgiye uğratıyor
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş